Mỡ máu là gì? Thành phần mỡ máu

Mỡ máu (lipid máu) là một thành phần trong máu góp phần vào tổng hợp một số chất quan trọng trong cơ thể, nó tham gia vào quy trình chuyển hóa và là nguồn cung cấp năng lượng của hoạt động hàng ngày.

Lipid máu gồm nhiều thành phần khác nhau, tùy vào chức năng kích thước của từng loại sẽ được phân chia dưới các tên gọi khác nhau, với trọng lượng phân tử các loại khác nhau và có vai trò cũng khác nhau. Có bốn loại thành phần lipid máu thường được xét nghiệm khi theo dõi sức khỏe, để đánh giá nguy cơ tim mạch, nhất là ở những người đã bị bệnh tim mạch: Tăng huyết áp, bệnh mạch vành, bệnh đái tháo đường... Đó là: Cholesterol, Triglycerid, HDL – cholesterol (High-density Lipoprotein – hay gọi là mỡ tốt); LDL- cholesterol (Low density Lipoprotein – hay còn gọi là mỡ xấu).

Lipoprotein làm nhiệm vụ vận chuyển lipid trong cơ thể. Lipid không tan trong nước, nhưng sau khi kết hợp với protein, phần kị nước của lipid cuộn vào trong, phần apoprotein tạo thành lớp vỏ bọc xung quanh, do đó nó có thể được vận chuyển trong môi trường dịch thể. Tùy theo lượng lipoprotein này gắn với từng loại với trọng lượng phân tử khác nhau, ví dụ như Lipoprotein mật độ cao (HDL) và lipoprotein mật độ thấp (LDL).

Chức năng các thành phần này cũng khác nhau: Cholesterol tham gia vào cấu tạo màng tế bào; Triglycerid cung cấp năng lượng cho cơ thể, nếu quá nhiều cũng góp phần tạo thành mảng xơ vữa ở thành mạch máu, HDL (mỡ tốt) làm nhiệm vụ vận chuyển phân tử cholesterol thừa từ các cơ quan về gan để thải ra ngoài, nếu giảm HDL nguy cơ xơ vữa thành mạch. LDL (còn gọi là mỡ xấu) làm nhiệm vụ vận chuyển cholesterol ngược lại từ gan đến các cơ quan, đến tế bào; nếu quá nhiều cholesterol làm tăng LDL, sẽ tạo ra các mảng xơ vữa trong lòng mạch máu.

Khi bị rối loạn lipid máu (hay rối loạn mỡ máu) là khi các thông số lipid máu thay đổi không còn ở mức bình thường:

• Cholesterol máu < 5,2 mmol/L (200mg/dL)
• Triglycerid < 1,7 mmol/L (150mg/dL)
• LDL-cholesterol < 2,58mmol/L (100mg/dL)
• HDL-cholesterol > 1,03mmol/L (40 mmol/L)

Ngày nay theo khuyến cáo của hội tim mạch Hoa Kỳ (ACC) xét nghiệm các chỉ số lipid máu là một trong các chỉ số đánh giá nguy cơ tim mạch, kiểm soát và điều trị rối loạn lipid máu làm giảm nguy cơ bệnh tim mạch.