Đau nửa đầu

1. Dịch tễ học của đau nửa đầu

Migraine là nguyên nhân thường gặp nhất gây đau đầu tái diễn từ vừa đến nặng; tỷ lệ hiện mắc 1 năm là 18% đối với phụ nữ và 6% đối với nam giới ở Hoa Kỳ. Migraine phổ biến nhất bắt đầu trong giai đoạn dậy thì hoặc tuổi thanh niên, tăng giảm về tần suất và độ nặng trong những năm tiếp theo; Bệnh thường giảm đi sau 50 tuổi. Các nghiên cứu cho thấy có tính chất gia đình trong bệnh migraine.

2. Sinh lý bệnh của đau nửa đầu

Migraine được cho là hội chứng đau thần kinh mạch máu với sự thay đổi quá trình xử lý thông tin của các nơ ron thần kinh trung ương (kích hoạt các nhân của thân não, tăng khả năng kích thích của vỏ não và ức chế vỏ não lan tỏa) và sự tham gia của hệ thống thần kinh mạch máu (kích hoạt sự giải phóng neuropeptide, gây viêm đau trong các mạch nội sọ và màng cứng).

Nhiều tác nhân gây kích hoạt đau nửa đầu đã được xác định; chúng bao gồm:

• Uống rượu vang đỏ

• Bỏ bữa

• Các kích thích hướng tâm quá mức (ví dụ như đèn nhấp nháy, mùi nặng)

• Thời tiết thay đổi

• Thiếu ngủ

• Căng thẳng

• Các yếu tố nội tiết, đặc biệt là kinh nguyệt

• Một số thức ăn

3. Kích hoạt thực phẩm khác nhau từ người này sang người khác.

Nồng độ estrogen dao động là yếu tố kích hoạt migraine. Nhiều phụ nữ khởi phát chứng đau nửa đầu ở giai đoạn bắt đầu có kinh, các cơn đau dữ dội trong thời gian hành kinh (chứng đau nửa đầu kinh nguyệt) và trầm trọng hơn trong thời kỳ mãn kinh. Đối với hầu hết phụ nữ, đau nửa đầu giảm đi trong thời kỳ mang thai (nhưng đôi khi các cơn đau lại nặng hơn tam cá nguyệt thứ nhất hoặc thứ hai); nặng hơn sau khi sinh, khi nồng độ estrogen giảm nhanh.

Thuốc ngừa thai đường uống và các liệu pháp hormone khác thường kích hoạt hoặc làm trầm trọng thêm chứng đau nửa đầu và có liên quan đến chứng đột quỵ ở phụ nữ bị chứng migraine có aura.

4. Đau nửa đầu kèm liệt nửa người có tính gia đình

 một thể hiếm gặp của đau nửa đầu, có liên quan đến các khiếm khuyết di truyền trên nhiễm sắc thể số 1, 2, và 19. Vai trò của các gen trong những thể phổ biến hơn của chứng migraine đang được nghiên cứu. Ở một số gia đình, kiểu hình của đau nửa đầu thay đổi đáng kể, gây đau đầu chủ yếu ở một số thành viên trong gia đình, chóng mặt ở những người khác, và liệt nửa người hoặc aura ở những người khác. Phát hiện này cho thấy đau nửa đầu thực sự có thể là một rối loạn toàn thân hơn và không chỉ là rối loạn đau đầu.

5. Các triệu chứng và dấu hiệu của đau nửa đầu

Thông thường,(cảm giác thấy chứng đau nửa đầu chuẩn bị bắt đầu) báo hiệu các cơn đau. Tiền triệu có thể bao gồm thay đổi khí sắc, mất cảm giác ngon miệng, buồn nôn, hoặc phối hợp.

Trong khoảng 25% bệnh nhân, xuất hiện trước các cơn đau. Aura là những bệnh lý thần kinh tạm thời có thể ảnh hưởng đến cảm giác, thăng bằng, sự phối hợp cơ, nói hoặc thị lực; kéo dài phút cho tới một giờ. Aura có thể tồn tại sau khi khởi phát đau đầu. Thông thường, aura liên quan tới các triệu chứng thị giác (rối loạn thị giác - ví dụ: ánh sáng lấp lóe hai mắt, các quầng sáng hồ quang, các đường zigzags sáng, ám điểm trung tâm). Di cảm và tê bì (thường bắt đầu ở một tay và lan đến mặt và cánh tay cùng bên), rối loạn ngôn ngữ và rối loạn chức năng thân não thoáng qua (gây ra chứng mất ngủ, nhầm lẫn, thậm chí là lú lẫn) ít gặp hơn so với aura thị giác. Một số bệnh nhân có aura kèm theo đau đầu ít hoặc không đau đầu.

Đau đầu thay đổi từ trung bình đến nặng, và các cơn kéo dài từ 4 giờ đến vài ngày, thường đỡ đi khi ngủ. Đau thường một bên nhưng có thể hai bên, thường gặp nhất ở vùng trán-thái dương và thường được mô tả đau kiểu mạch đập hoặc đau nhói.

Migrain không chỉ có đau đầu. Phối hợp với các triệu chứng như buồn nôn (và đôi khi nôn), sợ ánh sáng, sợ tiếng động và sợ mùi khó chịu. Bệnh nhân kể khó tập trung trong các cơn đau. Hoạt động thể lực thường làm nặng thêm cơn đau đầu migraine; sự ảnh hưởng này, cùng với việcsợ ánh sáng và tiếng động, làm cho hầu hết các bệnh nhân muốn nằm trong một căn phòng tối, yên tĩnh trong các đợt đau đầu. Các cơn trầm trọng có thể làm bệnh nhân tàn phế, phá vỡ cuộc sống gia đình và công việc.